Üniversite öğrencilerinin kişilerarası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaları ve başkalarını bağışlama davranışlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: İCLAL ÇİVAN

Danışman: LEYLA ERCAN

Özet:

Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaları ile öğrencilerin başkalarını bağışlayabilmeleri arasında bir ilişki olup incelemeyi amaçlamıştır. Araştırma verileri, Gazi Üniversitesinin Gazi Eğitim Fakültesi'nde öğrenim görmekte olan çeşitli bölümlerdeki üniversite öğrencilerinden erişilebilir örnekleme yöntemi ile gönüllülük esasına dayalı olarak toplanmıştır. Çalışma grubu, 194'ü kız ve 126'si erkek olmak üzere toplam 320 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma verileri, İlişkiler ile ilgili Bilişsel Çarpıtma Ölçeği, Heartland Bağışlama Ölçeği uygulanarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS (18.00) programı kullanılarak çözümlenmiştir. Öğrencilerin ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalarının ve başkalarını bağışlamalarının cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla ilişkisiz grup t testi kullanılmıştır. Öğrencilerin ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaları (zihin okuma, gerçekçi olmayan ilişki beklentisi, yakınlıktan kaçınma alt boyutları ile birlikte) ile başkalarını bağışlama puanları arasındaki ilişkilerin tespiti için Pearson Momentler Korelasyon Katsayısı Analizi yapılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar ise özetle; ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar toplam puanlarında erkek öğrencilerin toplam puanları kız öğrencilere göre anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Kız öğrencilerin başkalarını bağışlama puanları erkek öğrencilere göre anlamlı düzeyde daha yüksektir. İlişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar toplam puanları ile başkalarını bağışlama puanları arasında düşük düzeyde, negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Öğrencilerin zihin okuma bilişsel çarpıtmaları ile başkalarını bağışlama puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Öğrencilerin gerçekçi olmayan ilişki beklentisi bilişsel çarpıtmaları ile başkalarını bağışlama puanları arasında düşük düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Öğrencilerin yakınlıktan kaçınma bilişsel çarpıtmaları ile başkalarını bağışlama puanları arasında orta düzeyde, negatif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırma sonucunda ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ile başkalarını bağışlama davranışları arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Özellikle yapılacak olan çalışmalara ışık tutarak bireylerin bağışlama ve kişilerarası bilişsel çarpıtmaların farkındalığını arttırıcı müdahale programlarının yapılandırılmasına ve bağışlama davranışlarının ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ile arasındaki ilişkinin ele alınmasına yeni bir boyut kazandırmıştır.