Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: GÖKTUĞ GÜL
Danışman: AYSEL ÇAĞLAN GÜNAL
Özet:Bu çalışma, Ankara'nın güneyinde bulunan, şehir için önemli balıkçılık ve rekreasyon alanı olan Mogan Gölü'nde balıkların üreme dönemine rastlayan 2013 yılı Ocak-Mayıs ayları arasında yapılmıştır. Mogan Gölü'nde su kalite parametreleri sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, basınç, elektriksel iletkenlik, toplam çözünmüş katı madde, salinite, alkanite, brom, bakır, çinko, demir, flor, fosfat, kalsiyum, klor, krom, magnezyum, mangan, nitrit, nitrat, nikel, potasyum, sülfat ve toplam sertlik ölçülmüştür. Aynı zamanda gölden ekonomik öneme sahip Cyprinus carpio, Carassius carassius, Tinca tinca ve Esox lucius türleri avlanmıştır. Bu avlanan türlerden kan örneği alınarak hematokrit seviyeleri saptanmış ve periferal eritrosit mikronükleus testi ile genotoksik etki incelenmiştir. Ayrıca kan plazmasında elektroforetik olarak vitellogenin proteini varlığına bakılmıştır. Aynı türlerden diseksiyon ile gonad, solungaç, kas, böbrek ve periton doku örnekleri histolojik olarak incelenmiştir. Hematokrit düzeyleri C. carpio'da %29,94, C. carassius'ta %23,67, T. tinca'da %26,56 ve E. lucius'ta %32,98 tespit edilmiştir. Eritrosit mikronükleus değerleri C. carpio'da 1,7475±0,3813, C. carassius'da 2,223±0,1857, T. tinca'da 3,335±0,1934 ve E. lucius'da 1,402±0,1094 olarak belirlenmiştir. Elektroforetik vitellogenin deneyi sonucunda vitellogenin proteini yalnız üreme dönemindeki dişilerde değil, erkek bireylerde de saptanmıştır. Histopatolojik inceleme sonucunda ise balıklarda solungaçlarda branşitis, hiperemi, epitelial ayrılma, füzyon; karaciğerde hidropik dejenerasyon ve pasif hiperemi; böbreklerde hemoraji; ovaryumlarda ooforitis, bazal membran ayrılması; testislerde dejenerasyon, siyonitik atrofitis, boşalma; peritonda peritonit görülmüştür. Göl ortamındaki çeşitli kirleticilerin yarattığı etkilerin incelenmesinde bu çalışmada kullanılan testlerin iyi birer biyobelirteç olduğu ve sonuçlarının da birbirini destekler nitelikte olduğu saptanmıştır.