FARKLI MUSCARİ TÜRLERİNDE IN VITRO SOĞANCIK ÜRETİMİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Çiğdem Alev ÖZEL

Danışman: Fatma Ünal

Özet:

Bu tez kapsamında M. muscarimi (endemik), M. macrocarpum, M. neglectum ve M. adilii (endemik) türlerinin in vitro çoğaltımı çalısılmıstır. Eksplantlar, her türde farklılık göstermekle birlikte ikili pullar, in vitro'da elde edilen soğanların ikili pulları ve yaprak ayaları, farklı konsantrasyonlarda BAP-NAA, KIN-NAA ve TDZ-NAA içeren MS ortamında rejenerasyona alınmıstır. M. muscarimi'de en fazla soğan 19 adet ile 4 mg/l BAP–2 mg/l NAA içeren MS ortamında, en büyük çapa sahip soğanlar ise 1,24 cm ile 1 mg/l BAP–1 mg/l NAA içeren MS ortamında bulunmustur. M. macrocarpum'da en fazla soğan eksplant basına 6 adetle 2 mg/l KIN–0,5 mg/l NAA içeren MS ortamında görülmüstür. En büyük çaplar 1,39 cm'de 4 mg/l KIN –2 mg/l NAA içeren MS ortamından alınarak MS ortamına aktarılan soğanlarda gözlenmistir. M. neglectum'da en fazla soğan 8,25 adetle 0,1 mg/l TDZ–2 mg/l NAA içeren MS ortamından elde edilmistir. Ancak; 0,47-0,48 cm ile en büyük çapa sahip soğanlar, 0,15 mg/l TDZ–0,5 ve 2 mg/l NAA içeren MS ortamında bulunmustur. M. adilii'de ise, en çok soğan 15,75 adet ile 4 mg/l BAP–0,5 mg/l NAA içeren MS ortamından elde edilmistir. 1 mg/l BAP–1 ve 2 mg/l NAA içeren MS ortamında 0,58-0,54 cm'lik soğanlar en büyük çaplar olarak tespit edilmistir. Elde edilen M. muscari soğanların köklendirmesi 1 mg/l IBA içeren MS ortamında, diğer 3 türün köklendirmesi ise MS besin ortamında yapılmıstır. Bu çalısma sonucunda soğan üretim hızını artırarak bu soruna çözüm getirilebileceği düsünülmektedir.