Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: NİLGÜN DAĞ
Danışman: KEMAL KÖKSAL
Özet:Bu araştırma, sınıf öğretmeni adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarını etkileyen faktörleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma, Gazi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı lisans programın dördüncü sınıfına devam etmekte olan 171 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak ?İnsan Hakları Tutum Ölçeği? kullanılmıştır. Ölçek için yapılan güvenilirlik analizi sonucunda, iç tutarlılık katsayısı her bir boyut için .712 (Adalet Anlayışı), .865 (Dinî İnanç), .967 (Devlet Algısı) ve .711 (İdeoloji) şeklinde, ölçek genelinde ise .885 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada, ölçme aracı olarak kullanılan ?İnsan Hakları Tutum Ölçeği?nden elde edilen verilerin istatistiki analiziyle ulaşılan bulgular yorumlandıktan sonra şu sonuçlar ortaya konmuştur: 1. Sınıf öğretmeni adaylarının insan haklarına ilişkin tutum puanlarının yüksek olduğu saptanmıştır. Ancak sınıf öğretmeni adaylarının insan haklarına ilişkin tutumları cinsiyet, mezun olunan lise, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, yerleşim birimi ve bölge değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. 2. Sınıf öğretmenleri adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarında adalet anlayışının etkili olduğu; ancak, sınıf öğretmeni adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarında adalet anlayışının etkisinin cinsiyet, mezun olunan lise, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, yerleşim birimi ve bölge değişkenlerine göre anlamlı bir fark göstermediği görülmüştür. 3. Sınıf öğretmenleri adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarında dinî inancının etkili olduğu; ancak sınıf öğretmeni adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarında dinî inancının etkisi mezun olunan lise, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, yerleşim birimi ve bölge değişkenlerine göre anlamlı bir fark göstermediği görülmüştür. Sınıf öğretmeni adaylarının dinî inanç faktörüne ilişkin tutumları cinsiyet değişkenine göre ise anlamlı bir farklılık göstermiştir. Buna göre erkek sınıf öğretmeni adaylarının dinî inanç faktörüne ilişkin toplam puanları kızların toplam puanlarından daha fazladır. 4. Sınıf öğretmenleri adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarında devlet algısının etkili olduğu; ancak, sınıf öğretmeni adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarında devlet algısının etkisinin cinsiyet, mezun olunan lise, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, yerleşim birimi ve bölge değişkenlerine göre anlamlı bir fark göstermediği saptanmıştır. 5. Sınıf öğretmenleri adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarında ideolojinin etkili olduğu; ancak, sınıf öğretmeni adaylarının insan haklarına ilişkin tutumlarında ideolojinin etkisinin cinsiyet, mezun olunan lise, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, yerleşim birimi ve bölge değişkenlerine göre anlamlı bir fark göstermediği saptanmıştır. 6. İnsan Hakları Tutum Ölçeği?nden elde edilen toplam puan ile adalet anlayışı faktörü arasında orta düzeyde bir ilişki, ölçekten elde edilen toplam puan ile dinî inanç faktörü arasında orta düzeyde bir ilişki; ölçekten elde edilen toplam puan ile devlet algısı faktörü arasında güçlü düzeyde bir ilişki ve ölçekten elde edilen toplam puan ile ideoloji faktörü arasında güçlü düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir.